Het hoogsensitieve kind op school. Tips voor meesters, juffen en ouders

Het hoogsensitieve kind op school. School kan voor een hoogsensitief kind als heel intensief worden ervaren. Want er zijn vaak veel prikkels. Er zijn bijvoorbeeld veel geluiden, daarnaast is er veel om te zien, zijn er veel geuren, zijn er veel mensen waarvan je kunt oppikken hoe ze zich voelen en ook wordt er vaak veel van je verwacht… Dat kan er voor zorgen dat een kind op school sneller overprikkeld raakt. In dit blog deel ik tips om mee te nemen in de begeleiding van een hoogsensitief kind in de klas. Wat kan jij als meester of juf doen om een kind te ondersteunen? En welke punten kan je als ouder meenemen in gesprek met school?

De plek in de klas en rust momenten.

Wat heel goed kan helpen is, dat er een rustig plekje wordt gezocht voor het kind. Als het kind voelt aankomen dat hij in oranje of rood zit, kan het daar naar toe om weer even tot rust te komen. Een kind leert hiermee ook goed voor zichzelf te zorgen.

Ook de plek in de klas waar het kind zit kan bepalend zijn voor hoe het zijn of haar dag beleeft. Overzicht wordt vaak fijn gevonden (zijkant van de klas), niet bij een raam (afleiding van buiten, geluiden, dingen te zien en daar ‘moet’ een hoogsensitief kind iets mee doen qua verwerking). Samen een geschikte plek bepalen kan een oplossing zijn.

Tip om in gesprek te gaan over de plek in de klas:
Laat het kind de klas natekenen (tafeltjes en bureau van de juf of meester) en aangeven waar het wel, misschien of niet wil zitten. Daarna kan je samen in gesprek gaan over wat daar achter zit. Wat maakt dat een kind een plek wel of juist niet fijn vindt?

Stress, overprikkeling, eerst rustig worden om tot leren te komen.

Als een kind overprikkeld is, kan het zich niet goed concentreren. Een kind dat stress ervaart kan zijn hersenen niet op een manier gebruiken die nodig is om tot leren te komen. Hierdoor heeft het kind mogelijk de ervaring dat het niet goed genoeg zijn best doet (hoogsensitieve kinderen zijn vaak perfectionistisch en hebben faalangst), hierdoor komen er interne prikkels bij (Kind gaat over zichzelf nadenken. En wat als ik het niet goed doe? Wat als de juf boos op me wordt? En wat als mijn vrienden me langzaam vinden?), waardoor de overprikkeling nog groter wordt. En hierdoor komt het in een vicieuze cirkel terecht.

Hoe meer stress een kind ervaart, hoe meer het open zal staan voor alle prikkels van buiten (en binnen) af. En hierdoor zal het leren nog moeilijker worden en het kind zal nog meer overprikkeld raken.

Hulpmiddelen in de klas om concentratie te bevorderen.
Er zijn ook hulpmiddelen om geluid en zicht te beperken zodat het kind zich beter kan concentreren. Bijvoorbeeld een koptelefoon (bij voorkeur met een rustig muziekje, want door volledig blokken van geluidsprikkels wordt het kind nog gevoeliger voor geluid) of schermen op het tafeltje. Ik ben zelf echter meer voorstander van het zoeken van oplossingen in de klas. Ga samen met de juf of meester in gesprek over de mogelijkheden. Een rustig hoekje om te werken helpt misschien al voldoende.

Verbanden leggen en diepgaande verwerking.
Doordat er hoogsensitieve kinderen zijn die doordat ze veel prikkels binnen krijgen, heel veel creatieve ideeën krijgen, ze leggen allerlei verbanden met de dingen die ze opmerken. Waardoor ze worden afgeleid van de taak waarmee ze eigenlijk bezig waren.

Daarnaast kunnen ze zich bezig houden met hun omgeving. Ze willen anderen vaak graag helpen. In overleg met het kind kan af en toe gekozen worden voor een rustigere werkplek. Een plek aan de zijkant van de klas zorgt er voor dat het kind overzicht heeft en niet van alle kanten prikkels binnen krijgt.

Sluit aan bij het kind.
Houd er rekening mee dat 15 – 20 % van de kinderen hoogsensitief is. En 80% niet. Het kind kan zich in sommige situaties anders voelen. En de juf of meester (of jij als ouder) kan je soms verbazen over de prikkels waar het kind last van heeft. Dit kunnen bijvoorbeeld ook dingen zijn als fluisterende kinderen achter zich, tikken met een voet tegen een tafel. Maar daarnaast ook het intens kunnen inleven in een ander kind als het valt.

Vang je kind na school op.
Van veel ouders hoor ik dat het op school over het algemeen goed gaat. Maar zodra hun kind thuiskomt, hun kind een woedeuitbarsting krijgt. Kinderen die gevoeliger zijn, nemen zoals ik hierboven beschrijf veel prikkels waar. Hun emmertje zit sneller vol. En als ze dan éénmaal thuis zijn, in een voor hun veilige omgeving, dan moeten ze ontladen.

Merk je dat je kind er regelmatig tegenaan loopt dat het zich niet kan concentreren, of dat het zich onzeker voelt? Ik kijk en denk graag met je mee zodat jouw kind zich weer fijn voelt op school. Dat kan in een één of één gesprek of in de training voor kinderen van 8 tot 11 jaar ‘van faalangst naar superkracht!’

Wil je eerst sparren? Plan dan een telefonische kennismaking in! Dan bespreken we samen jouw situatie en wat ik voor jullie kan betekenen om er voor te zorgen dat jouw kind weer met plezier naar school gaat.